کارایی نشانگرهای est-ssr در تعیین تنوع و ساختار ژنتیکی توده های بومی جو

توده­های بومی از ذخایر ژنتیکی با ارزش در برنامه­های اصلاحی گیاهان زراعی می­باشند. تعیین سطح تنوع و روابط ژنتیکی بین توده­های بومی، لازمه حفاظت و بهره­برداری بهینه از این منابع با ارزش است. در پژوهش حاضر، تنوع و روابط ژنتیکی 119 توده بومی و 25 لاین پیشرفته و تجاری جو از کشورهای ایران، چین، مصر، روسیه، پاکستان و اسپانیا با استفاده از 22 جفت آغازگرest-ssr  بررسی شد. در مجموع، 87 آلل در 21 جایگاه est-ssr، با میانگین 14/4 آلل به ازای هر جایگاه تکثیر شد. میزان اطلاعات چندشکلی از 23/0 (gbm1212) تا 84/0 (scssr09398) با میانگین 52/0 متغیر بود. نشانگرهای مورد مطالعه، دارای میانگین تنوع ژنی 58/0 با دامنه 24/0 تا 86/0 بودند. تجزیه خوشه­ای بر اساس داده­های est-ssr و با استفاده از الگوریتم neighbor-joining و ضریب فاصله تکاملی kimura 2-parameter، ژنوتیپ­ها را به پنج گروه منتسب کرد. در تجزیه به بردارهای اصلی، سه بردار اول در مجموع 09/70 درصد از تغییرات مولکولی کل بین ژنوتیپ­ها را تبیین کردند. نمایش دو بعدی ژنوتیپ­ها بر اساس دو بردار اصلی اول، گروه­بندی حاصل از تجزیه خوشه­ای را تائید کرد. بر اساس تجزیه واریانس مولکولی، تنوع ژنتیکی بالایی درون گروه­های جغرافیایی مشاهده شد که می­تواند در برنامه­های اصلاح جو استفاده شود. نتایج نشان داد که نشانگرهای est-ssr به عنوان نشانگرهای عملکردی از کارایی مناسبی برای بررسی روابط ژنتیکی ژتوتیپ­ها و تعیین ساختار جمعیت­ها برخوردار هستند.